Làm sao để để giữ đầu óc minh mẫn không bị lú lẫn ?

Phúc trình mới nhất của chính phủ Mỹ mới đây cho biết thuốc bổ, hay thuốc chữa bệnh, không giúp gì được cả trong việc ngăn ngừa bệnh Alzheimer, tức là bệnh mất trí nhớ, bệnh lú lẫn. Đây là căn bệnh nhiều người già bị vướng phải, như trường hợp của cựu Tổng thống Ronald Reagan.

Nhưng, phúc trình đó lại đưa ra những bằng chứng là nếu chúng ta chịu khó tập thể dục, tỏ ra năng động, ăn uống lành mạnh, giữ cho áp huyết thấp để máu có thể đưa lên não dễ dàng, chúng ra sẽ ngăn ngừa được bệnh mất trí nhớ.

Bản phúc trình không giải thích vì sao. Nhưng chúng tôi sẽ phân tích cho độc giả biết rõ: trí nhớ của chúng ta trở nên yếu kém, sự suy nghĩ trở nên loạng quạng (fuzzy) khi lớn tuổi là do ảnh hưởng gộp của nhiều yếu tố khác nhau.

Yếu tố chính là não bộ của chúng ta không nhận đủ máu đưa lên đầu, vì mạch máu bị tắc nghẽn, hay bị hở, gọi chung là vascular dementia. Trong cả hai trường hợp, óc của chúng ta không nhận đủ dưỡng khí (oxygen) và đường huyết (blood sugar).

Chúng ta có thể ngăn ngừa những rắc rối này, hay sửa chữa những trục trặc đó bằng cách giữ cho mạch máu dẫn máu lên não bộ được lưu thông dễ dàng. Điều này có nghĩa là chúng ta cần làm những gì để giúp máu bơm lên đầu dễ dàng. Phòng bệnh là biện pháp nên làm sớm.

1. Hoạt động thể lực giúp máu chạy đều lên óc

Các nghiên cứu khoa học cho thấy những người trên 65 tuổi chịu khó tập thể dục ít nhất 3 lần 1 tuần tránh được 1 phần 3 rủi ro vướng bệnh Alzheimer. Bạn có thể chọn một trong những hoạt động sau đây tuỳ theo sở thích: đi bộ (mỗi ngày đi bộ, ít nhất 10.000 bước đi), làm vườn, hay khiêu vũ.

2. Ăn nhiều rau và trái cây

Rau tươi, trái cây tươi là thức ăn chính cho bộ óc. Trong trái cây và rau có chứa chất “flavonoid” giúp tăng cường hệ thống ngăn ngừa độc tố.

Trong một cuộc nghiên cứu, nhóm người thích ăn rau quả tươi, uống trà, cà phê, hay rượu nho, có nhiều chất “flavonoid” thường có não bộ hoạt động tốt hơn người không dùng rau quả tươi, và tránh được sự suy sụp của não bộ tới 10 năm.

Ngoài ra, nhiều cuộc nghiên cứu khác cho thấy mỗi tuần uống vài lần nước ép từ rau quả, sẽ giúp ngừa được 76% bệnh lú lẫn.

3. Ăn thực đơn của dân Địa Trung Hải

Ăn rau tươi, hạt đậu (grain), dầu olive, cá và các loại hạt (nuts) sẽ giúp áp huyết giữ ở mức tốt. Ăn uống theo thực đơn của dân Địa Trung Hải sẽ giúp tránh được bệnh Alzheimer khoảng 48%. Người hút thuốc lá có nhiều rủi ro bị Alzheimer hơn người không hút thuốc đến 80%.

4. Đừng uống rượu mạnh quá độ

Uống một chút rượu có lợi cho việc gìn giữ tế bào chất xám, nhưng uống nhiều quá lại gây nguy hại cho đầu óc, 25% người bị bệnh mất trí nhớ dính líu đến nghiện rượu.

5. Duy trì huyết áp ổn định ở mức thấp

Huyết áp cao có thể làm cho mạch máu trên đầu bị hở hay vỡ. Chính vì vậy, các chuyên gia y tế nói rằng huyết áp cao là nguyên nhân của 50% trường hợp gây ra lú lẫn, mất trí nhớ.

Chúng ta hãy ráng duy trì huyết áp ở mức thấp - lý tưởng là 115/75 - bằng cách ăn uống lành mạnh, tập thể dục hằng ngày, đừng để lên cân, béo mập. Nên theo dõi mức đường trong máu.

Bệnh tiểu đường là dấu hiệu báo trước có thể bị hở mạch máu đầu, chảy máu trong não, gây ra bệnh lú lẫn.

6. Tránh để bụng phệ

Cuộc nghiên cứu theo dõi 6.000 người đưa ra kết quả cho thấy cái bụng phệ rất hại cho động mạch chính dẫn máu về tim và lên đầu. Vì thế, chúng ta nên duy trì vòng bụng dưới 35 inches (89cm) cho phụ nữ, và dưới 40 inches (102cm) cho đàn ông.

Chỉ có một bộ phận nên gìn giữ cho to lớn. Đó chính là não bộ của bạn.

- Lê Tấn Huỳnh